Historia Zespołu Szkół Specjalnych
Zespół Szkół Specjalnych to placówka, która zajmuje się kształceniem dzieci i młodzieży niepełnosprawnej umysłowo. W tym roku mija 30 - lat od momentu jej utworzenia. Szkolnictwo specjalne w Żorach ma jednak dłuższą i bardziej skomplikowaną historię. W latach 60-tych w ogóle nie dostrzegano problemu edukacji dzieci upośledzonych. Uczęszczały one do szkół masowych razem ze wszystkimi dziećmi. Brak indywidualizacji w nauczaniu, stosowania odpowiednich metod pracy, liczne klasy, kadra pedagogiczna bez kierunkowego przygotowania w zakresie oligofrenopedagogiki, nie zawsze rozumiejąca potrzeby dziecka upośledzonego, nie sprzyjały rewalidacji. 1 września 1973 roku podjęto w naszym mieście decyzję, aby przy Szkole Podstawowej nr 3 utworzyć klasę specjalną. Klasa ta początkowo liczyła 9 uczniów z różnych roczników. Nauka odbywała się na zasadach pracy w klasach łączonych metodą ośrodków pracy. Edukacją uczniów zajęła się Pani Anna Pająk absolwentka Państwowego Instytutu Pedagogiki Specjalnej w Warszawie. W roku szkolnym 1978/79 ze względu na coraz większe zainteresowanie rodziców dzieci niepełnosprawnych kształceniem specjalnym, utworzono następne klasy specjalne przy Szkole Podstawowej nr 16.
Nowa siedziba
Liczba klas z roku na rok wzrastała, dlatego też władze oświatowe podjęły decyzje o utworzeniu szkoły specjalnej. I tak 1 września 1982 roku Szkoła Podstawowa Specjalna nr 12 rozpoczęła funkcjonowanie w części prawie stuletniego budynku przy ul. Dworcowej nr 6. Do dyspozycji szkoły oddano poddasze i pomieszczenia piwniczne wspomnianego budynku. 1 września 1982 roku nowych uczniów oraz uczniów dawnych klas specjalnych przywitała pani Anna Pająk dyrektor nowej szkoły. W księdze uczniów było zapisanych 86 uczniów. Początkowo opiekę pedagogiczną nad uczniami sprawowało 10 nauczycieli: mgr Renata Bazgier, mgr Elżbieta Goik, Barbara Machoń , Grażyna Kowalczyk, mgr Barbara Przygoda, mgr Ewa Zgierska, Anna Pająk, mgr Ewa Porwoł, mgr Wojciech Howaniec , mgr Ryszard Śliż. Głównym zadaniem szkoły było przygotowanie dziecka niepełnosprawnego do samodzielnego udziału w życiu codziennym i życiu społecznym. Początki szkoły były trudne. Największym problemem były nieznośne warunki lokalowe. Niewielka część budynku przy ulicy Dworcowej nie była w stanie pomieścić ciągle zwiększającej się liczby uczniów. Efektywność nauczania pogarszał brak specjalnych podręczników, pomocy dydaktycznych i brak wyspecjalizowanej kadry (psycholog, logopeda, reedukatorzy, pedagog). Nie miej jednak cała „ekipa” szkoły, mając przed sobą trudne wyzwanie, nie szczędziła wysiłku, zaangażowania, pomysłów i poświęcenia. Wręcz mobilizowało to kadrę pedagogiczną do poszukiwania najbardziej efektywnych metod pracy i nowatorskich rozwiązań. Pracę w szkole specjalnej podejmowało wielu nauczycieli i wszyscy wnieśli swój wkład w rozwój placówki. Rok 1991 przyniósł zmianę w szkole. Pani Anna Pająk, dotychczasowy dyrektor, odeszła na emeryturę. Nowym dyrektorem placówki wyłonionym w drodze konkursu została mgr Ewa Porwoł. Szkoła otrzymała do swojej dyspozycji cały budynek. Przeprowadzono w nim kapitalny remont, doposażono sale lekcyjne w meble i pomoce dydaktyczne, urządzono nowe sale w tym sale ćwiczeń, rewalidacji, gabinet lekarski, świetlicę, pracownię gospodarstwa domowego i sklepik szkolny. Jednak lata dziewięćdziesiąte to był trudny okres dla naszej szkoły. Systematyczne nie dofinansowanie szkoły zmuszało Dyrekcję i Grono Pedagogiczne do ciągłego zabiegania, apelowania o pomoc finansową do różnych instytucji i darczyńców. Wytrwałym sponsorem szkoły jest pani Teresa Piekarczyk, która pomaga nam od 1994 roku. W tym trudnym okresie własnymi siłami odnawialiśmy sale dydaktyczne, korytarze, wykonywaliśmy prace adaptacyjne i remontowe. Organizowaliśmy imprezy dochodowe: koncerty kameralne, kiermasze zabawek, loterie fantowe, aukcje prac dziecięcych i artystów z naszego regionu. Sprzedawaliśmy kartki świąteczne robione przez dzieci. Współorganizowaliśmy bal karnawałowy i koncerty charytatywne. Dochód uzyskany w ten sposób pokrył najpilniejsze potrzeby placówki. Lata 1996-2002 przyniosły szkole najwięcej pozytywnych zmian świadczących o rozwoju placówki. W szkole systematycznie wzrastała liczba oddziałów, warunki lokalowe stawały się nie do zniesienia. Pomieszczenia szkolne były: duszne, ciemne, ciasne, wilgotne i zagrzybione. Środki, jakie otrzymywaliśmy z kuratorium starczały zaledwie na wynagrodzenia pracowników. O wielkich remontach nie było co marzyć. Wtedy rozpoczęto starania o przeniesienie szkoły do większego budynku.
Przeprowadzka
Po dwóch latach systematycznej współpracy ze strukturami samorządowymi doszło do przeprowadzki szkoły do nowej siedziby mieszczącej się w przestronnym i funkcjonalnym budynku. W przeprowadzce uczestniczyli nauczyciele, pracownicy szkoły, rodzice i uczniowie. Nowy budynek gwarantował ogromną poprawę warunków pracy i nauki. Dokonano w nim wielu modernizacji, przeróbek adaptacyjnych i remontów, które uczyniły budynek bardziej funkcjonalnym. Zmodernizowano kotłownie, wymieniono stolarkę drzwiową i okienną. W latach 2000-2002 w nowej siedzibie wykonano szereg działań, które unowocześniły i wzbogaciły bazę dydaktyczną. Urządzono dobrze wyposażone w sprzęt i pomoce pracownie, klaso-pracownie, gabinety terapii, świetlicę i bibliotekę. Unowocześniono sekretariat szkolny. Częściowo zagospodarowano boisko szkolne. Wykonano wiele remontów. Ważniejsze z nich to remont dachu, elewacji, wymiana wykładzin podłogowych. Rok 1999 to początek reformy edukacji, która wymusiła zmiany organizacyjne i utworzenie nowego typu szkoły - Gimnazjum Specjalnego. 1 stycznia 2000 roku placówkę naszą przekształcono w Zespół Szkół Specjalnych. W 2002 roku powstała także Zasadnicza Szkoła Zawodowa o kierunku piekarz i cukiernik, a następnie w 2003 roku pojawiły się dwa zespoły Przysposobienia do Pracy, do których uczęszcza młodzież z upośledzeniem umysłowym – umiarkowanym. W 2002 mieliśmy w szkole wielką uroczystość: XX-lecie szkoły i nadanie imienia Matki Teresy z Kalkuty. Z tej okazji odbyła się uroczysta msza św. i poświęcenie obrazu Błogosławionej Matki Teresy z Kalkuty, w której udział wzięły także władze miasta i władze kościelne. Później odbyła się część artystyczna imprezy, gdzie uczniowie naszej szkoły przedstawili w bardzo ciekawy sposób przesłania naszej patronki. Na koniec cała społeczność szkolna odśpiewała po raz pierwszy hymn szkoły.
XXV - lecie szkoły
Wkraczając w trzecie dziesięciolecie istnienia placówki, nie spodziewaliśmy się, że przyniesie ono tyle zmian. Potrzeby na rynku usług edukacyjnych wymuszały ciągłe podnoszenie atrakcyjności naszej oferty kształcenia. Przede wszystkim oznaczało to zdobywanie przez nauczycieli dodatkowych kwalifikacji i specjalizacji oraz stałe poszerzanie bazy dydaktycznej. W tym okresie szkoła wzbogaciła się o wielu wykwalifikowanych specjalistów, terapeutów, pedagogów, którzy dokładali wszelkich starań, by sprostać potrzebom wychowanków. W 2007 roku uroczyście obchodziliśmy XXV - lecie szkoły, podczas którego mogliśmy zaprezentować zebranym gościom dorobek naszej wieloletniej pracy oraz powrócić wspomnieniami do czasów, gdy 25 lat temu z dumą przekraczaliśmy próg dawnej siedziby szkoły przy ul. Dworcowej. Jednak z racji upływu czasu, grono nauczycieli, którzy pamiętali tę chwilę ciągle się zmniejszało. W roku 2009 także Pani dyrektor Ewa Porwoł przeszła na zasłużoną emeryturę, powierzając pieczę nad szkołą dotychczasowej wicedyrektor – Pani Edycie Wesołowskiej, która następnie objęła stanowisko dyrektora w drodze konkursu. W tym czasie praca szkoły skupiła się wokół realizacji finansowanego przez UE projektu „Daj nam szansę”, celem którego było wyrównywanie szans edukacyjnych oraz wspieranie rozwoju uczniów poprzez realizację bogatej oferty zajęć pozalekcyjnych. Dzięki pomocy unijnej wciąż korzystamy ze środków dydaktycznych, pomocy naukowych i sprzętu zakupionego w ramach projektu. Ważnym wydarzeniem było również założenie Stowarzyszenia Dzieci Matki Teresy. Skupia ono nauczycieli i rodziców, którzy już wcześniej, zanim zawiązano Stowarzyszenie działali na rzecz naszych uczniów. Utworzenie stowarzyszenia było w 2010 roku uwieńczeniem ich wspólnego wysiłku wkładanego w szeroko zakrojone działania mające na celu wspieranie, pomoc i realizowanie różnego rodzaju przedsięwzięć edukacyjno – kulturalno- sportowych dla uczniów ZSS. Obecnie znów będziemy się przygotowywać do wielkiej uroczystości, bowiem w 2012 roku czeka nas okrągła – trzydziesta rocznica istnienia szkoły.